Նավապետ

Լինում է չի լինում, ընտանիք է լինում։ Մայրիկ հայրիկ և իրենց որդին։ Երբ որդին դարձավ 10 տարեկան իր մայրիկը մահացավ և հայրիկը նրան ասաց որ մայրիկը գնացել է հեռու հեռու։ Փոքրուց որդին ուզում էր դառնալ նավապետ, իսկ երբ մեծացավ դարձավ նավապետ և գնաց երկար ճամփորդություն դեպի ծով։ Ամեն օր հայրիկը իր որդուն նամակ էր ուղարկում, բայց քանի որ որդին նավապետ էր նա չէր ստանում այդ նամակները։ Անցավ ժամանակ և որդին իմացավ որ իր հայրիկը մահացել է և երբ նա եկավ տուն նա տեսավ փոստարկղ որի միջից արդեն թափում էին նամակներ։ Որդին մոտեցավ և բացեց այն և տեսավ լիքը նամակներ, երբ սկսեց կարդալ նրանց նա հասկացավ որ այդ սախ նամակները իր հայրիկից էին։ Նամակների մեջ գրված էր ոնց էր հայրիկը անցկացնում իր վերջին օրերը։ Որդին սկսեց լացել քանի որ նա չէր տեսել իր հայրիկին 10 տարի։

Ամփոփիչ աշխատանք

Ի՞նչ է բնութագրում ջերմաստիճանը։
Ջերմությունը բնութագրում է մարմնի ջերմությունը:

Ե՞րբ են մարմինները ջերմային հավասարակշռության վիճակում։
Երբ մարմինները հպվում են, որոշ ժամանակ անց նրանց ջերմաստիճանները հավասարվում են։

Ջերմաչափների ի՞նչ տեսակներ գիտեք։
Էլեկտրական, հեղուկային, բժշկական, միջուկային:

Ի՞նչպես պետք է օգտվել բժշկական ջերմաչափից։
Սուր մասով դնել թևի տակ և սպասել 5-10րոպե, բայց պետք է շատ զգույշլինել քանի որ բժշկական ջերմաչափի մեջ կա թունավոր սնդիկ։

Ի՞նչ ջերմային երևույթներ գիտեք:
խտացում,պնդացում,գոլորշիացում,հալում,եռում,

Ո՞ր երևույթներն են կոչվում հալում և պնդացում:
Հալում-եթե սառուցը դնենք արևի տակ նա կհալի։
Պնդացում-իսկ եթե ջուրը դնենք սառնարան նա կպնդանա և կսացվի սառույց։

Ո՞ր երևույթներն են կոչվում գոլորշացում և խտացում։
Գոլորշիացումը դա երբ ջուրը եռում է և նրա միջին օդը դուրս է գալիս։

Ո՞րն է Երկրի վրա ջերմային էներգիայի գլխավոր աղբյուրը։
Արեգակ

Ի՞նչ վառելանյութեր են ձեզ հայտնի: 
Փայտ, տորֆ, քարածուխ, նավթ, բենզին, մազութ, բնական գազ:

Որ բույսի և նրա օրգանների հենարանի դեր։
Բույսի և նրա օրգանների հենարանի դերն է կատարում մեխանիկական հյուսվածքը:

Ե՞րբ են մարմինները համարվում էլեկտրականացված:
Օրինակ երբ դուք փուչիկին կպաք երրակ դուք էլեկտարկանացաք և երբ կպնում եք ուրիշ մարդուն կպնում եք և հոսանքը իրար խփում։

Ո՞ր էլեկտրական լիցքերն են անվանում դրական , և որո՞նք ՝ բացասական :
Դրականը դա +-ն է իսկ բացասականը -ն է

Ի՞նչ է էլեկտրական հոսանք:
Լիցքավորված մասնիկների ուղղորդված շարժումն անվանում են էլեկտրական հոսանք:

Ո՞ր նյութերն են էլեկտրականության հաղորդիչները:
մետաղները, գրաֆիտը, մարդու և կենդանիների մարմինները, խոնավ հողը և այլն։

Ի՞նպես է առաջանում կայծակը:Ի՞նչ է որոտը:
Կայծակը առաջանում է երբ երկու լիցքավորված ամպեր բախվում են իրար նրանք եր բախվում են դուրս է գալիս կայծ։

Ի՞նչ է շանթարգելը, և ինպե՞ս է այն շինությունները պաշտպանում կայծակի հարվածից:
Շանթարգելը մտնում է հողի մեջ և հասնում տանիք երբ հարվածում էբկայածակը ոչինչ չի լինում։

Կայծակի ժամանակ ինչպե՞ս պետք է վարվեք,եթե հայտվել եք բաց տարածքում։
Չի կարելի թաքնվել բարձր ծառերի տակ դուք հաղորդիչ եք հանդիսանում։ Եթե ջրի մեջ եք պետք է արագ դուրս գալ։

Ի՞նչպիսի մարմիներ են ոսպնյակները:
Ոսպնյակները լինում են հավաքող և ցրող։

Ոսպնյակները քա՞նի տեսակներ են լինում:
Երկու

Բերեք մեկ օրինակ լույսի բեկման պատճառով առաջացած երևույթից
Երբ առաջին դաշտից երկրորդ դաշտ ընկնում է լույս դա լլուսյի բեկում է։

Ո՞րքան է նորմալ աչքի լավագույն տեսողության հեռավորությունը։
25-սմ:

.Թվարկե՛ք մարդու աչքի մասերը և նշե՛ք դրանց նշանակությունը։
Եղջերաթաղանթ, ծիածանաթաղանթ, բիբ, ակնաբյուրեղ, ակնապատյան, ցանցաթաղանթ, տեսողական նյարդ, ապակենման մարմին:
Որևէ մարմնից լույսն ընկնելով աչքի մեջ՝ բեկվում է եղջերաթաղանթի, ակնաբյուրեղի ու ապակենման մարմնի կողմից և ընկնում ցանցաթաղանթի վրա: Ցանցաթաղանթի վրա առաջանում է առարկայի փոքրացած, իրական, շրջված պատկերը: 

Ձեզ հայտնի ի՞նչ եղանակով են կարճատեսությունը շտկում։ 
Կարճատեսությունը շտկելու համար մարդիկ դնում են ցրող ոսպնյակներով ակնոց:

Ի՞նչ է պետք անել տեսողության արատները կանխելու համար։
Պետք է դնել ակնոց: Ակնոցը շտկում է տեսողության արատները:

Ի՞նչ է բջիջը։
Բջիջը կենդանի օրագանիզմների կառուցվածքների տարրական միավորն է, և օժտված է կենդանի օրգանիզմին բնորոշ հատկանիշներով:

Որո՞նք են բջջի բաղադրության հիմնական քիմիական տարրերը։
Բոլոր կենդանի օրգանիզմների հիմնական մասը կազմում է քիմականը տարրերը:Դրանք են ազոտը (N),ջրածինը (H2)ածղածինը (c),թթվածինը(O2):

Որո՞նք են բջջի հիմնական կառուցվածքային մասերը։
Բջջի հիմնական կառուցվածքային մասերն են ցիտոպլազման և կորիզը:

Ի՞նչ նշանակություն ունի բջջաթաղանթը։
Բջջաթաղանթը կատարում է պաշտպանական դեր։ Նրա միջով բջիջ են ներթափանցում ջրում լուծված որոշակի նյութեր, և հեռացվում են բջջի համար ոչ պիտանի նյութերը։

Ի՞նչ նշանակություն ունի բջջաթաղանթը։
Բջջաթաղանթի միջով բջիջ են ներթափանցում ջրում շուծված որոշակի նյութեր և հեռացնում են բջիջի համար ոչ պիտանի նյութերը:

Ի՞նչ է հյուսվածքը։
Միևնույն ծագում ունեցող, կառուցվածքով և գործառույթներով նման և միջբջջային նյութով միացած բջիջների խումբը կոչվում է հյուսվածք:

Ի՞նչ հյուսվածքներ ունեն բսւյսերը։
Բարձրակարգ բույսերում տարբերվում են գոյացնող, հիմնական ծածկող, փոխադրող և մեխանիկական հյուսվածքները:

Կենդանական ի՞նչ հյուսվածքներ գիտեք։
Կան կենդանական չորսը տեսակի հյուսվածք՝ էպիթելային, շարակցական, նյարդային և մկանային:

Ո՞ր հյուսվածքն է կատարում բույսի և նրա օրգանների հենարանի դեր։
Բույսի և նրա օրգանների հենարանի դերն է կատարում մեխանիկական հյուսվածքը:

Русский язык

ЗАДАНИЕ 20. Найдите прилагательные и существительные в дательном падеже.
Мы подошл́и к п́ушистому комќу, кот́орый оказ́ался котёнком – к комку (какому?) –
пушистому.
Мы д́али м́аленькому (какому?) котёнку молоќа. Он остор́ожно подошёл к стекл́янной (какой?) м́иске, пон́юхал, зажм́урился и стал пить. Пот́ом останов́ился, отдохн́ул и н́ачал р́адостно б́егать туд́а-сюд́а по ́узкому (какому?) корид́ору. Мы прид́умали н́овому (какому?) чл́ену семь́и ́имя – Б́арсик. Б́арсик оказ́ался д́обрым и общ́ительным, он всегд́а был рад н́овым (каким?) и ст́арым (каким?) знаќомым. К огр́омному удивл́ению сос́едей, он д́аже подруж́ился с овч́аркой Л́адой, кот́орая жил́а у нас во двор́е.

ЗАДАНИЕ 26. Раскройте скобки.
1. ́Учитель объясн́яет (тр́удная зад́ача) – трудную задачу.
2. ́Они в́идели вчер́а их (́общие друзь́я) общих друзей.
3. Д́ети пл́акали, потом́у что потер́яли (мал́енький котёнок) маленького котенка.
4. Мой брат вчер́а весь в́ечер реш́ал (тр́удные зад́ачи) трудную задачу.
5. Весёлый мыш́онок всегд́а обм́анывает (злой кот) злого кота.
6. Еѓо сестр́а пл́охо поним́ает (дом́ашнее зад́ание) домашнюю заданию.
7. Мо́я б́абушка не л́юбит (ш́умные д́ети) шумных детей.
8. В зооп́арке все хот́ят посмотр́еть на (б́елый медвеж́онок) белого медвежонка.
9. Не надев́ай в дождь (л́етняя ́обувь) летную обувь.
10. ́Утром мы встр́етили (хор́оший друг) хорошего друга.
11. Я вчер́а встр́етила (п́ервая ́учительница) первую учительницу.

Մաթեմ

1)Հաշվե՛ք․

-3/5 — 9/10 = -14/10

-15/24 — 3/8 = — 24/24

-2/3 — 5/6 = -9/6

-7/6 — 5/24 = -33/24

2/5 — 13/50

-50/160 — 9/16 = 4590/160

2)Համեմատե՛ք թվերը․

-1/2 > -4/3

-1/5 > -1/2

-1/6 > -4/11

-9/10 > -14/15

-1/4 > -7/8

-13/24 < -17/36

3)Կոորդինատային հարթության վրա պատկերե՛ք A(5;3), B(-2;3), C(-2;-2), D(5;-2) գագաթներով ABCD ուղղանկյունը։

4)Տրված է ABC եռանկյունը։ Կառուցե՛ք A կետի նկատմամբ ABC եռանկյանը համաչափ եռանկյունը։

Մայրենի

Գ) Ճանաչել զիմաստութիւն եւ զխրատ, իմանալ զբանս հանճարոյ:

Կարդա այսպես.

զիմաստութիւն – զիմաստություն

զխրատ – ըզխրատ

զբանս – ըզբանըս

հանճարոյ – հանճարո

Բառարան

զիմաստութիւն – իմաստությունը

զխրատ – խրատը

բան – խոսք

զբանս – խոսքերը

Հարց և առաջադրանք

Նկատեցի՞ր` ինչպես է կարդացվում զ մասնիկը (նախդիրը) բաղաձայնից առաջ:

Եթե զ տառից հետո տառը բաղաձայն է լինում զ տառին ավելանում է ը, իսկ եթե զ տառից հետո ձայնավոր է բառին ավելանում է զ տառը:

Նախադասությունը գրավոր փոխադրիր:

Ճանաչել իմաստություն և խրատ, իմանալ հանճար խոսքերը:

***

Դ) Մի´ տայք զսրբութիւն շանց. եւ մի´ արկանէք զմարգարիտս ձեր առաջի խոզաց:

Կարդա այսպես.

Զսրբութիւն – ըզսրբություն

զմարգարիտս – ըզմարգարիտս

Բառարան

մի´ տայք – մի´ տաք

շանց – շներին

մի´ արկանեք – մի´ գցեք

զմարգարիտս ձեր – ձեր մարգարիտները

առաջի խոզաց –խոզերի առաջ

Առաջադրանքներ

Աշխարհաբար գրի´ր ասույթը:

Մի տաք սրբություն շներին. Եվ մի գցեք ձեր մարգարիտները խոզերի առաջ:

Համեմատի´ր Ա և Բ շարքի բառակապակցություններն ու հետևությո´ւն արա.

Ա. մանուկ աղքատ և իմաստուն

Բ. աղքատ և իմաստուն մանուկ

Ա) խմբի նախադասությունը Արևմտահայերեն է, իսկ Բ) խմբի նախադասությունը գրաբար է:

Մաթեմ կրկնություն

1)Աղյուսակում ներկայացված են 2016 թվականի մաթեմատիկայի միջազգային օլիմպիադայի արդյունքները։ Կազմեք այդ աղյուսակին համապատասխանող սյունակային դիագրամ։

2)Շրջանային դիագրամում ներկայացված է քաղաքի բնակչության տոկոսային կազմությունը։ Քանի՞ տղամարդ, քանի՞ կին և քանի՞ երեխա է ապրում այդ քաղաքում, եթե ընդամենը այնտեղ ապրում է 48 հազար մարդ։

48000 x 25 : 100 = 12000
48000 x 35 : 100 = 16800
48000 x 40 : 100 = 19200

3)Հաշվե՛ք․

ա)I-9I — I-6I = 3

բ)I-5I — I+3I = 2

գ)I-20I — I-6I = 14

դ)I-17I — I-8I = 9

4)Գրե՛ք բոլոր երկնիշ թվերը, որոնք գրվում են․

1, 3, 9 թվանշաններով, առանց նիշերը կրկնելու
13, 39, 19, 31, 93, 91

2, 4, 6 թվանշաններով, եթե նիշերը կարելի է կրկնել
24, 46, 42, 64, 62, 26

Проверенная робота

Задание 2. Вместо точек напишите местоимения в нужном падеже.
1. У Павла есть сестра. Он очень любит её . 2. Это моя ручка. Сегодня вечером я
дам её другу. 3. Вчера я купил словарь. Я долго искал его в магазине. 4. Антон
написал рассказ. Ты читал его? 5. Ты не знаешь, где книга? Кто взял её? 6. Вы
знаете отца этого студента? Да, я знаю его .

Задание 5. Напишите местоимение свой в нужном падеже.
1. Он любит свою страну и свой родной язык. 2. Марта ждёт свою подругу. 3. Ахмед
забыл свой паспорт дома. 4. Студенты пригласили в гости своего преподавателя. 5.
Юрий давно не видел своего старшего брата. 6. Они встретили в театре своих товарищей.

Задание 6. Напишите слова из скобок в нужном падеже.
1. Кого они слушали на концерте? (известная певица) Они слушали известную певицу. 2. Что они купили в
магазине? (
красная ручка, большой словарь, большая тетрадь) в магазине они купили красную ручку, большой словарь, большую тетрадь. 3. Кого вы
пригласили в ресторан? (любимая девушка)Я пригласил в ресторан любимую девушку. 4. Кого вы часто видите на стадионе?
(известный спортсмен)Я я часто вижу на стадионе известного спортсмена. 5. Кого Андрей давно не видел? (старые родители)Андрей давно не видел старых родителей. 6. Что
вы любите читать? (исторические романы, модные журналы)Я люблю читать исторические романы и модные журналы. 7. Что вы смотрите в
словаре? (незнакомые слова) В словаре я смотрю незнакомые слова. 8. Что вы пишите другу? (короткие письма)Я пишу короткие письма моему другу. 9. Кого
вы часто вспоминаете? (друзья, товарищи, семья, родители)Я часто вспоминаю друзей, товарищей,семью и родителей. 10. Что он принёс?
(новогодняя открытка)Он принёс нового годную открытку. 11. Что он знает? (старинная русская песня) Старинную русскую песню. 12. Кого он
встретил в парке? (наша молодая преподавательница).

Задание 9. Ответьте на вопросы, используя слова из скобок.
1. Куда они едут? (старый театр) Они едут в старый театр. 2. Куда каждое воскресенье ходят студенты?
(новый бассейн) Студентов каждое воскресенье ходит новый бассейн. 3. Куда ездят студенты по воскресеньям? (большой новый
стадион) По воскресеньям в студент ходят большой новый стадион. 4. Куда ваши друзья поедут завтра? (Киев) My друзья завтра поедут в Киев. 5. Куда Антон ходил вчера?
(исторический музей) Вчера Антон ходил в исторический музей. 6. Куда хочет поехать Анна? (городская библиотека) Анна хочет поехать в городскую библиотеку. 7.
Куда студенты ездили на каникулах? (родина) На каникулах студенты ездили на родину.

ние 10. Ответьте на вопросы, поставив слова из скобок в нужном падеже.
1. Когда вы были на концерте? (среда) В среду. 2. Когда Антон пойдёт на выставку?
(вторник, вечер) Антон пойдёт на выставку Во вторник вечером. 3. Когда Анна заболела? (суббота). 4. Когда вы получили это
письмо? (
воскресенье, прошлая неделя). 5. Когда вы позвоните домой?
(следующая неделя). 6. Когда ты будешь дома? (час). 7. Когда он приедет?
(следующий четверг).

Տիգրան 2-Ի Գահակալումը: ՄԵԾ Հայքի Ամբողջականության Վերականգնումը

Հայաստանը Արտաշես 1-ի հաջորդների օրոք: Արտաշես 1-ից հետո Մեծ Հայքում իշխեց նրա ավագ որդի Արտավազդ 1-ը (Ք.ա. 160-115 թթ.): Նրա իշխանության վերջին շրջանի մասին հայտնի է մի իրադարձություն: Հարևան պետություն Պարթևստանի և Մեծ Հայքի միջև տեղի է ունենում պատերազմ, որն ավարտվում է հայերի պարտությամբ: Պարթևները, հասկանալով, որ հայերը վրեժ կլուծեն, իրենց ապահովագրելու համար պահանջում են պատանդ տալ արքայազնին: Քանի որ Արտավազդ 1-ը զավակ չուներ, պատանդ է տարվում նրա եղբայր Տիգրանի որդին, որի անունը նույնպես Տիգրան էր:

Արտավազդ 1-ից հետո` մոտ Ք.ա. 115 թվականին, գահ բարձրացավ նրա եղբայր Տիգրան 1-ը: Նա իշխեց մինչև Ք.ա. 95թ.: Նրա մահից հետո արքայազն Տիգրանը վերադարձավ Պարթևստանից և, որպես վերադարձի պայման, պարթևներին զիջեց որոշ տարածքներ:

Տիգրան 2-ի գահակալումը: Հայոց պատմության նշանավոր գործիչներից է Տիգրան 2 Մեծը: Նա ծնվել է մոտ Ք.ա. 140 թ.: Երիտասարդ հասակում պատանդ տարվելով Պարթևստան` այնտեղ մնաց մինչև 45 տարեկանը: Պարթևական արքունիքում Տիգրանն ուներ պատվավոր դիրք: Նրա դուստրն ամուսնացել է Պարթևստանի արքա Միհրդատ 2-ի հետ: Պատանդության տարիներին նա ուսումնասիրել էր Պարթևական և Հռոմեական տերությունների փորձը, որը հետագայում օգտագործեց իր գահակալության տարիներին:

Ք.ա. 95 թվականին վերադառնալով Հայաստան` Տիգրանը թագադրվեց Աղձնիք նահանգի մինչ այդ անհայտ մի վայրում: Հետագայում հենց այդ վայրում նա կառուցեց իր տերության նոր մայրաքաղաք Տիգրանակերտը:

Ծոփքի վերամիավորումը: Գահ բարձրանալուն պես Տիգրան 2-ը (Ք.ա. 95-55 թթ.) սկսեց կատարել բարեփոխումներ` հատկապես ուշադրություն դարձնելով ռազմական ոլորտին:

Մեծ ծրագրեր իրականացնելուց առաջ անհրաժեշտ էր նախ լիովին միավորել Մեծ Հայքի թագավորությունը, ինչը չէր հաջողվել Արտաշես 1-ին: Ծոփքի թագավորությունը շարունակում էր դեռ անջատ մնալ Մեծ Հայքից: Իր թագավորության երկրորդ տարում` Ք.ա. 94 թվականին, Տիգրան 2-ը պարտության մատնեց այնտեղ իշխող Արտանես Երվանդունուն և Ծոփքը վերամիավորեց Մեծ Հայքին: Հայոց արքան ծրագրել էր շարունակել իր նվաճումները: Դրա համար անհրաժեշտ էր մեկտեղել ռազմական, տնտեսական և դիվանագիտական հմտությունները:

1. Ո՞վ և ե՞րբ է թագավորել Մեծ Հայքում Արտաշես 1-ից հետո:

Արտաշես 1-ից հետո կառավարում էր իր որդի Արտավազդ 1-ը։

2. Ինչու՞ Տիգրան արքայազնը որպես պատանդ ուղարկվեց Պարթևստան:

Պարթևաստանի պատերազմից հետո նրանք  մտածեցին,որ հայերը վրեժ կլուիծեն և պատանդ ուղարկվեց Պարթևստան Տիգչան մեծը։

3. Ո՞վ էր Տիգրան 2-ի հայրը, և ե՞րբ է նա թագավորել:

Տիգրան 2-ի հայրը Սիգրան 2-ին է։

Նա իշխեց մինչև Ք.ա. 95թ։

4. Ե՞րբ է թագադրվել Տիգրան 2-ը և որտե՞ղ:

Տիգրան 2-ը կառավարել է Աղձնիք նահանգի մի վայրում։

5. Ո՞ր թվականներին է իշխել Տիգրան 2 Մեծը:

6. Ե՞րբ և ինչպե՞ս է տեղի ունեցել Ծոփքի վերամիավորումը Մեծ Հայքին: